دیسک کمر را جدی بگیرید! بررسی روش های تشخیص و درمان

ستون فقرات از استخوان هایی که مهره نامیده میشود تشکیل شده است که نخاع و ریشه های عصب را احاطه کرده و از آن ها محافظت می کند. مهره ها توسط دیسک های بین مهره ای از یکدیگر جدا شده اند. دیسک های بین مهره ای شبیه بالشت هایی هستند که ضربه را به خود جذب خواهند کرد و به انعطاف پذیری ستون فقرات نیز کمک می کند. این دیسک ها از ژل های نرم با حلقه های غضروف فیبروزی احاطه شده است. زمانی فتق دیسک کمر ایجاد میشود که این ژل های نرم برآمده شده اند و به کانال نخاع نفوذ می کنند. این برآمدگی عموما با عنوان دیسک برآمده یا پاره شده شناخته شده که می تواند ریشه عصب را فشرده کند و منجر به آسیب آن شود. عموما اکثر دیسک‌ های کمر بین 4 و 5 امین مهره کمری یا بین مهره پنجم کمر و استخوان خاجی رخ میدهد. فتق دیسک گردن نیز عموما بین مهره 5 و 6 گردن یا بین مهره 6 و 7 مهره‌های گردن به وجود خواهد آمد.
دیسک کمر عموما در افراد میانسال که فعالیت های شدیدی انجام میدهند ایجاد میشود، البته این امر با گذشت زمان ایجاد میشود. فتق دیسک کمر در بخش ستون فقرات کمری به وجود خواهد آمد. که این امر می تواند بر ستون فقرات گردنی تاثیر می گذارد. فتق دیسک کمر در موارد نادری نیز در قسمت میانی ستون فقرات یعنی همان ستون فقرات صدری رخ میدهد.
شاید فتق دیسک کمر گاهی دردناک باشد اما در برخی از موارد بسیاری از مردم بعد از چند هفته یا چند ماه توسط روش های درمانی غیر جراحی بهبود خواهند یافت.
عموما در مراحل اولیه درمان دیسک کمر توسط درمان های کم تهاجمی صورت می گیرد. اما در صورتی که بیماری در مراحل پیشرفته قرار بگیرد که در این صورت دیسک کمر به درمان مقاوم است ممکن است درمان های تهاجمی تر به بهبود درد کمر کمک کند.

علت بروز فتق دیسک کمر

• چاقی و اضافه وزن
• استعمال دخانیات
• بلند کردن اشیا به شیوه ناصحیح
• کشیدگی در ناحیه ستون فقرات
• آسیب دیدگی کمر یا گردن

انواع دیسک کمر

برای آشنایی با انواع دیسک کمر به مطالعه این مقاله ادامه دهید:

دیسک کمر شدید

در این مرحله از فتق دیسک هسته نرم در لایه بیرونی سخت پوششی قوی است که خارج از دیسک بین مهره ای را تشکیل و از مواد نرم در مرکز دیسک است محافظت می کند شکسته شده است. هنگامی که دیسک کمر شدیدتر میشود مرحله جداسازی از دیسک آغاز و در این مرحله مواد داخلی دیسک بین مهره ای از طریق پارگی در دیواره بیرونی دیسک نشت پسدا کرده و از دیسک جدا میشود. افرادی که درد ناشی از بیماری دیسک کمر شدید دارند ممکن است به عمل جراحی نیاز پیدا کنند.

دیسک کمر خفیف

دیسک کمر خفیف به این صورت است که دیسک کمر سالم است و یک ترک جزئی در لایه بیرونی سخت وجود خواهد داشت. در این حالت پالپوس که دیسک بین مهره ای می باشد از مواد ژل مانند تشکیل شده است از موقعیت خود خارج می شود اما هنوز به لایه بیرونی اتصال دارد. در این حالت شرایط فیزیوتراپی ، تزریق داروهای ضدالتهای می تواند به کنترل درد در دیسک خفیف کمک کند.

علائم دیسک کمر

از علائم دیسک کمر میتوان به موارد زیر اشاره کرد :
• درد در قسمت پایینی کمر
• ضعف در یک یا هر دو پا
• از دست دادن کنترل روده و مثانه
• کشیدگی درد از باسن به سمت ساق پا
• مور مور شدن و بیحسی باسن یا ساق پا

روش های تشخیص دیسک کمر

ابتدا پزشک معاینات فیزیکی بر روی فرد انجام می دهد.

بررسی از روی آزمایشات

• عکسبرداری توسط اشعه ایکس در ستون فقرات انجام میشود که میتواند از بین رفتن فضای بین دیسک را نشان دهد.
• سی تی اسکن می تواند جزئیات بیشتری را از ساختار ستون فقرات در اختیار فرد قرار دهد.
• ام آر آی از امواج رادیویی برای گرفتن عکس از ساختار ستون فقرات و بافت های اطراف آن استفاده می شود.
• میلوگرام نیز شامل تزریق رنگ در مایع ستون فقرات در عکس ها میتواند نخاع را نشان دهد.

آزمایش عصب

• الکترومیوگرافی عملکرد ماهیچه‌ها و عصب‌ها را بررسی می کند.
• آزمایش هدایت عصبی نحوه حرکت سیگنال را در عصب‌ها بررسی خواهد کرد.

درمان برای فتق دیسک کمر

عموما اکثر بیماران با روش های بدون جراحی دیسک کمر درمان می شوند. این درمان ها شامل :

دارو درمانی

نوعی روش درمانی دیسک کمر بدون جراحی است که از دارو درمانی بهره خواهد گرفت. این دارو ها شامل موارد زیر است :
• داروهایی مانند داروهای ضد التهابی مانند ایبوپروفن قادر است درد و تورم را کاهش دهد.
• داروهای شل کننده عضلات مانند سایکلوبنزاپرین می توانند اسپاسم عضلات را رفع کنند.
• نارکوتیک ها مانند اوکزیکوون و هایدروکودون برای کاهش درد های شدید مفید هستند.
• داروهای آسیب دیدگی عصب‌ها مانند پرگابالین، گاباپنتین و دولوکستین می‌شود.
• داروهای استروئیدی اپدورال می تواند تورم و درد را کاهش دهد.

درمان‌ دیسک کمر

درمان دیسک کمر با توجه به علائم فرد، کدام دیسک فرد، شرایط سلامتی و سن متفاوت است. یک متخصص ستون فقرات می تواند در انتخاب بهترین روش درمانی کمک نماید:

جراحی بسته دیسک کمر : این درمان از درمان های کم تهاجمی و بی خطر می باشد که تاثیر بسیاری بر کاهش روند بیماری و درد دارد. از جمله این روش ها می توان به تزریق اپیدورال، تزریق بلوک فاست، اوزون تراپی، رادیوفرکوئنسی، پی آر پی و جراحی با لیزر اشاره کرد.
فیزیوتراپی : درمان های فیزیکی، توانبخشی و تمرینات تقویت کننده عضلات کمر موثرتر از استراحت کردن است.
لیزر درمانی: لیزر درمانی روشی بدون درد و غیر تهاجمی می باشد که برای درمان دیسک کمر می توان از این روش استفاده کرد و هیچ گونه عوارض جانبی ندارد.
بریس : کمربندهای طبی به عنوان روش های بلند مدت برای درمان درد فتق دیسک کمر استفاده نمی شود. این کمربندها می توانند وضعیت بدن را بهبود ببخشند.
جراحی باز : بسیاری از موارد وجود دارند که بدون عمل جراحی بهبود خواهند یافت. در صورتی که درد، ضعف یا اختلال در راه رفتن وجود داشته باشد و بعد از 6 هفته از بین نروئ در این حالت دیسک کمر شدید بوده و نیاز به عمل جراحی دارید. برای عمل جراحی بهتر است بهترین جراح دیسک کمر در شیراز را پیدا کنید که عوارض ناشی از جراحی دیسک کمر به حداقل کاهش یابد و عمل جراحی دیسک کمر شما موفقیت آمیز باشد.

نحوه پیشگیری از دیسک کمر

• اجسام را به نحو صحیح بلند کنید. از چرخیدن در هنگام بلند کردن اجسام سنگین بپرهیزید.
• نحوه ایستادن ، نشستن و در کل وضعیت بدن خود را در وضعیت های مختلف اصلاح کنید.
• به طور منظم ورزش کنید.
• وزن مناسب خود را حفظ کنید. عضلات خود را تقویت و انعطاف‌پذیری آن را افزایش دهید.